Competentie en gedrag

Wat is het verschil tussen competentie, gedrag en vaardigheid?

Gedrag beschrijft de manier waarop een persoon handelt, ongeacht of dit verband houdt met effectieve prestaties op het werk. Competentie daarentegen verwijst naar gedragingen die verband houden met geslaagde werkprestaties. Zowel gedrag als competentie worden beïnvloed door de onderliggende kenmerken van een individu (bijv. zijn persoonlijkheid, talenten, bekwaamheden, motivaties, waarden en vaardigheden).

Daar waar competentie verwijst naar een reeks gedragingen die verband houden met doeltreffende prestaties op het werk, verwijst vaardigheid naar het vermogen om een taak of actie goed uit te voeren. Zij kunnen bekwaam gedrag in de hand werken, maar in tegenstelling tot competenties bestaan zij ongeacht of zij al dan niet tot effectieve werkprestaties leiden.

Hoe worden competenties gebruikt?

Competenties worden over het algemeen gebruikt als de basis voor talentmanagementprogramma’s en worden over het algemeen afgebakend/georganiseerd volgens een kader of model… In het competentiemodel of -kader wordt vastgelegd hoe succes eruitziet voor een baan, niveau, functie of organisatie. Competentiemodellen kunnen worden gebruikt als basis voor de werving van sollicitanten, de selectie van bekwame werknemers, de ontwikkeling van bestaande werknemers en voortdurend prestatiemanagement. Zij vormen ook een nuttige leidraad voor de werknemers zelf, omdat zij zo een beter inzicht krijgen in hun functie en in wat van hen wordt verwacht.

Hoeveel competenties moet een organisatie gebruiken?

Competentiebibliotheken kunnen meer dan 50 verschillende competenties bevatten. Bij het bundelen ervan in een kader voor competentiegedrag van een organisatie, is het echter nuttig om te streven naar 6 à 10 competenties per baan, functie, niveau of bedrijf. Hierdoor is het kader voor competentiegedrag uitgebreid genoeg om de breedte van de prestaties en/of alle banen binnen een organisatie te bestrijken, terwijl het aantal competenties verstaanbaar blijft voor werknemers en managers.