Wereldwijde kantoren Carrières

Competentie en gedrag

Wat zijn competenties?

Een competentie bestaat uit een reeks specifieke, verwante kenmerken en gedragingen die relevant zijn voor geslaagde werkprestaties. Eigenschappen die onderliggende kenmerken van individuen omvatten, bijvoorbeeld hun persoonlijkheid, bekwaamheden, motivaties, waarden en vaardigheden.

Competentie en bekwaamheid worden vaak ten onrechte door elkaar gebruikt. Bekwaamheid heeft betrekking op het ‘wat’, d.w.z. de prestatienormen en de resultaten die vereist zijn om bekwaamheid op de werkplek aan te tonen. Zeggen dat mensen ergens bekwaam in zijn, impliceert dus dat zij voldoen aan vooraf vastgestelde prestatienormen. Competentie daarentegen verwijst naar het ‘hoe’; dat wil zeggen, het gedrag dat nodig is om succes te boeken. Wat doet de persoon juist om effectieve prestaties te behalen?

Decoration Decoration

Wat is het verschil tussen competentie, gedrag en vaardigheid?

Gedrag beschrijft de manier waarop een persoon handelt, ongeacht of dit verband houdt met effectieve prestaties op het werk. Competentie daarentegen verwijst naar gedragingen die verband houden met geslaagde werkprestaties. Zowel gedrag als competentie worden beïnvloed door de onderliggende kenmerken van een individu (bijv. zijn persoonlijkheid, talenten, bekwaamheden, motivaties, waarden en vaardigheden).

Daar waar competentie verwijst naar een reeks gedragingen die verband houden met doeltreffende prestaties op het werk, verwijst vaardigheid naar het vermogen om een taak of actie goed uit te voeren. Zij kunnen bekwaam gedrag in de hand werken, maar in tegenstelling tot competenties bestaan zij ongeacht of zij al dan niet tot effectieve werkprestaties leiden.

Hoe worden competenties gebruikt?

Competenties worden over het algemeen gebruikt als de basis voor talentmanagementprogramma’s en worden over het algemeen afgebakend/georganiseerd volgens een kader of model… In het competentiemodel of -kader wordt vastgelegd hoe succes eruitziet voor een baan, niveau, functie of organisatie. Competentiemodellen kunnen worden gebruikt als basis voor de werving van sollicitanten, de selectie van bekwame werknemers, de ontwikkeling van bestaande werknemers en voortdurend prestatiemanagement. Zij vormen ook een nuttige leidraad voor de werknemers zelf, omdat zij zo een beter inzicht krijgen in hun functie en in wat van hen wordt verwacht.

Waarom worden competenties gebruikt?

Competenties verduidelijken hoe succes eruitziet in alle rollen en functies in een organisatie. Ze bieden een gemeenschappelijke taal die kan worden gebruikt in de hele cyclus van talentmanagement, met inbegrip van de werving en selectie van nieuwe werknemers, de ontwikkeling van bestaande werknemers en prestatiemanagement. Door competenties te gebruiken door de hele talentmanagementcyclus heen, kunnen de consistentie en eerlijkheid van alle talentmanagementinitiatieven worden gewaarborgd. Doeltreffende prestaties kunnen tevens in de hand worden gewerkt door de competenties te selecteren en/of te ontwikkelen die belangrijk zijn voor succes.

Hoe worden de competenties gemeten?

Gangbare methoden om competenties te meten, zijn onder meer assessments (bijv. persoonlijkheidsinventarisaties, 360°-vragenlijsten), op competenties gebaseerde vragenlijsten of gesprekken en/of assessment centers (met oefeningen zoals rollenspelen, groepsdiscussies, presentaties en casestudy’s). Alle bovengenoemde methoden kunnen worden gebruikt als onderdeel van een recruitment-, selectie- of ontwikkelingsproces, waarbij de beste methode afhangt van de competentie die moet worden gemeten en het doel van het assessment (bijv. selectie versus ontwikkeling).

Hoeveel competenties moet een organisatie gebruiken?

Competentiebibliotheken kunnen meer dan 50 verschillende competenties bevatten. Bij het bundelen ervan in een kader voor competentiegedrag van een organisatie, is het echter nuttig om te streven naar 6 à 10 competenties per baan, functie, niveau of bedrijf. Hierdoor is het kader voor competentiegedrag uitgebreid genoeg om de breedte van de prestaties en/of alle banen binnen een organisatie te bestrijken, terwijl het aantal competenties verstaanbaar blijft voor werknemers en managers.

Ontdek hoe Talogy jouw organisatie kan helpen competentiekaders te ontwerpen om talentmanagementsucces te waarborgen

Neem contact op